332 total views

Γιατί κερδίζει έδαφος η τηλε-ψυχιατρική μέσω του Διαδικτύου στις ΗΠΑ και ποιους περιορισμούς έχει

The New York Times

Oλοι οι τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας και ζωής επηρεάζονται από τη σύγχρονη τεχνολογία. Πράγματα που πριν από δύο δεκαετίες έμοιαζαν αδιανόητα αποτελούν πλέον πραγματικότητα. Ακόμα και η επαφή ιατρού και ασθενούς μεταβάλλεται. Το Ιντερνετ, οι ευρυζωνικές συνδέσεις με τις υψηλές ταχύτητες δίνουν στην τηλεματική και την ιατρική εξ αποστάσεως την ευκαιρία διάγνωσης και ποιοτικής φροντίδας ακόμα και όταν ο γιατρός βρίσκεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τον άρρωστό του. Η πιο πρόσφατη εφαρμογή τους είναι η ψυχιατρική. Οι online ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες αποτελούν λύση για χιλιάδες ανθρώπους που για τον ένα ή τον άλλο λόγο δεν μπορούν να βρεθούν στο ιατρείο του ψυχοθεραπευτή τους.

Με ένα μοχίτο στο χέρι, μαύρα γυαλιά, καθισμένη αναπαυτικά στη βαθιά πολυθρόνα δίπλα στην πισίνα, η Μελίσα Γουάινμπλατ ανοίγει το λάπτοπ και χαιρετά τον θεραπευτή της. Παλιότερα έκανε ψυχοθεραπεία με τον συμβατικό τρόπο. Σήμερα, ωστόσο, προτιμά τη διαδικτυακή επαφή με τον γιατρό της.

Από τη στιγμή που η τηλε-ψυχιατρική έγινε πραγματικότητα πριν από δεκαετίες, οι βιντεοδιασκέψεις κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος και οι ασθενείς στα νοσοκομεία, αλλά και στις φυλακές και στις απομακρυσμένες κλινικές των αγροτικών περιοχών, μπορούν να συζητούν με τον γιατρό τους χωρίς προβλήματα.

Ενα τέτοιο διαδικτυακό θεραπευτήριο, το Breakthrough.com, διαθέτει 900 ψυχιάτρους, ψυχολόγους και συμβούλους πανέτοιμους να βοηθήσουν.

Προφανώς τα οφέλη της τηλεματικής ψυχοθεραπείας είναι πολλά, ιδιαίτερα για ανθρώπους που κατοικούν πολύ μακριά από τον ψυχοθεραπευτή τους ή έχουν μια τόσο γεμάτη δραστηριότητες ημέρα, που η μοναδική ελεύθερη ώρα για μια τέτοιου είδους εκ βαθέων συζήτηση είναι αργά το βράδυ ή πολύ νωρίς το πρωί. Δεν είναι λίγοι οι ψυχοθεραπευτές -και ιδιαίτερα οι νεότεροι σε ηλικία- που προτιμούν αυτή την εξ αποστάσεως ψυχοθεραπεία, την οποία μάλιστα χρεώνουν φθηνότερα από τη συμβατική αφού και οι ίδιοι περιορίζουν τις δαπάνες τους, το ενοίκιο γραφείου, τον λογαριασμό ηλεκτρικού κ.ο.κ. Ακόμα, τα καιρικά φαινόμενα, οι κλεισμένοι από το χιόνι δρόμοι, η απουσία από την κατοικία λόγω άλλων υποχρεώσεων δεν αποτελούν αιτία να χάσει ο ενδιαφερόμενος μια πολύτιμη συνεδρία.

Μήπως, όμως, η ευκολία που προσφέρει η εξέλιξη της τεχνολογίας, το ότι ο ψυχίατρος βρίσκεται στην πολυθρόνα του με το πάτημα ενός κουμπιού, δημιουργήσει στους καλωδιωμένους ανθρώπους του 21ου αιώνα ακόμα μία ακαταμάχητη εξάρτηση;

«Σίγουρα νιώθεις ασφάλεια και σιγουριά γνωρίζοντας ότι οποιαδήποτε στιγμή θελήσεις μπορείς να εισβάλεις στο γραφείο του ψυχοθεραπευτή. Ομως, εμένα αυτή η δυνατότητα με κάνει να νιώθω ότι δεν τον έχω και τόσο πολύ ανάγκη», λέει η Γουάινμπλατ.

Ωστόσο, ο καινοτόμος τρόπος επικοινωνίας θεραπευτή και θεραπευόμενου δεν είναι πάντα στρωμένος με ρόδα. Αλλωστε απουσιάζει το σημαντικότερο στοιχείο μιας τέτοιας θεραπευτικής σχέσης: η οπτική επαφή. Ο γιατρός δεν μπορεί να κοιτάζει τον άρρωστό του στα μάτια. «Συχνά οι ασθενείς μου», εξηγεί η Λιν Μπούφκα, ψυχολόγος της Αμερικανής Εταιρείας Ψυχολογίας, «νομίζουν ότι δεν παρακολουθώ αυτά που λένε, ότι δεν τους δείχνω προσοχή, επειδή δεν τους κοιτώ στα μάτια. Πρέπει ο ειδικός να αντιμετωπίσει εξαρχής το ζήτημα και να αποκαλύψει στον ενδιαφερόμενο τους περιορισμούς της ψυχοθεραπευτικής συνεδρίας μέσω Ιντερνετ ή να μάθει να κοιτά την κάμερα του κομπιούτερ αντί την οθόνη».

Ενοχλητικά προβλήματα ενδέχεται να παρουσιάσει ακόμα και η ιντερνετική σύνδεση που καθιστά εφικτή την εξ αποστάσεως συνάντηση. «Θα πρέπει ο γιατρός να προετοιμάσει τους πιο ευάλωτους των ασθενών του, να τους εξηγήσει ότι ενδέχεται τη στιγμή που ανοίγουν την καρδιά τους, που αποκαλύπτουν κάτι πολύ σημαντικό γι’ αυτούς, η οθόνη να… μαυρίσει», εξηγεί η ψυχοθεραπεύτρια Νταϊάν Μερτζ Νάτζελ. «Εγώ πάντα τους λέω ότι δεν πρόκειται να διακόψω τη σύνδεση για κανένα λόγο. Πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες προετοιμασίες σχετικά με το τι θα γίνει εφόσον συμβεί κάτι τέτοιο, να δοθεί ίσως αμέσως συνέχεια τηλεφωνική».

Επίσης, η «Αγρια Δύση» του Ιντερνετ ενδέχεται να δώσει τη δυνατότητα σε άτομα που δεν διαθέτουν την απαραίτητη επαγγελματική κατάρτιση να εκμεταλλευθούν την ευκαιρία που ανοίγει η online ψυχολογική βοήθεια.

Κάποιοι πάροχοι υπηρεσιών Ιντερνετ προσπαθήσαν να χρησιμοποιήσουν προς όφελός τους την πρακτική. Μία ιστοσελίδα διοργάνωνε διαγωνισμό ζητώντας από τους επισκέπτες να πουν για ποιο λόγο θα αναζητούσαν τη βοήθεια ψυχοθεραπευτή. Αυτός που θα έδινε την πιο δημοφιλή απάντηση θα κέρδιζε έξι μήνες δωρεάν θεραπεία. Οταν η μπλογκόσφαιρα «άναψε» από τα παράπονα εξοργισμένων ασθενών και ιατρών, η ιστοσελίδα απλά μετέβαλε τους όρους του διαγωνισμού και δεν δημοσίευε τις απαντήσεις.

Ενα άλλο πρόβλημα είναι κατά πόσον οι άκρως εμπιστευτικές συνομιλίες μαγνητοφωνούνται και πόσο ασφαλείς είναι από τους απανταχού χάκερ που ίσως θελήσουν να θησαυρίσουν από τα μυστικά και τις μύχιες σκέψεις όσων συζητούν διαδικτυακά με τον ψυχοθεραπευτή τους.

Θεραπεύονται και όσοι είναι εθισμένοι στο Internet

Πόλος έλξης και ταυτόχρονα κίνδυνος της νέας μορφής ψυχοθεραπείας είναι η ανωνυμία. Πολλοί άνθρωποι δεν αναζητούν τη βοήθεια ειδικού για να λύσουν τα προβλήματά τους είτε διότι ντρέπονται είτε επειδή φοβούνται για τη δημοσιοποίηση των σκέψεων και καταστάσεων που εμπιστεύονται στον ειδικό.

Κάποιοι ψυχολόγοι που παρέχουν υπηρεσίες online δεν ζητούν από την πελατεία τους να αποκαλύπτει τα πλήρη στοιχεία της ταυτότητάς της. Τι θα συμβεί όμως εάν ο ασθενής χρειαστεί άμεση βοήθεια; «Πολλοί ασθενείς όταν ξεκινούν την ψυχοθεραπεία νιώθουν χειρότερα αντί για καλύτερα», εξηγεί η Μαρλίν Μ. Μαχιού, που ίδρυσε το Ινστιτούτο Ψυχικής Τηλεϊατρικής. «Πρόκειται για μια διαδικασία πολύ πιο πολύπλοκη από ό,τι πιστεύει ο κόσμος. Πολλές ιστοσελίδες υπηρεσιών ψυχικής υγείας λένε «δεν αναλαμβάνουμε ασθενείς με τάσεις αυτοκτονίας». Ομως, δουλειά μας είναι να βοηθούμε και να αξιολογούμε τους αρρώστους, όχι να τους αφήνουμε να κάνουν μόνοι τους τη διάγνωση», εξηγεί η δρ Μαχιού. Πάντως, οι ψυχολόγοι πιστεύουν ότι πιο ευεπίφορες στην online θεραπεία είναι κάποιες διαταραχές όπως η αγοραφοβία, το άγχος, η κατάθλιψη και η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Επίσης, κάποιοι ειδικοί πιστεύουν ότι με βιντεοδιασκέψεις μπορούν να θεραπευθούν και άνθρωποι που πάσχουν από εθισμό στο Διαδίκτυο.

Πηγή : Η Καθημερινή