489 total views

Η Οικογενειακή Θεραπεία της Διπολικής Διαταραχής
της Diane Stresing και της Lindsey Marcellin, MD, MPH
Η Οικογενειακή Θεραπεία της Διπολικής Διαταραχής (ΟΘΔΔ) μπορεί να βελτιώσει τις σχέσεις ανάμεσα στον ασθενή και στα μέλη της οικογένειας .
Περίπου 10 εκατομμύρια άνθρωποι στην Αμερική πάσχουν από διπολική διαταραχή αλλά δεν είναι μόνοι. Οι οικογένειές τους και οι φίλοι τους επίσης επηρεάζονται και πασχίζουν να αντιμετωπίσουν τις επίπονες επιπτώσεις της διαταραχής των αγαπημένων τους.


Πολλές προσεγγίσεις χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της διπολικής διαταραχής, συμπεριλαμβανομένων των διαφόρων ειδών ψυχοθεραπείας και της φαρμακευτικής αγωγής. Μια από αυτές είναι η Οικογενειακή Θεραπεία Διπολικής Διαταραχής (Family Focused Therapy – FFT), η οποία έχει αποδειχθεί επιτυχημένη για πολλούς διπολικούς ασθενείς, βοηθώντας τους να γίνουν πιο σταθεροί και να μειώσουν την πιθανότητα υποτροπών.
Aυτή η θεραπεία για τη διπολική διαταραχή η οποία αναπτύχθηκε από 2 ψυχολόγους του UCLA (Michael Goldstein & David Miklowitz), βασίζεται στη δυναμική της οικογένειας. Δεδομένου ότι οι κύριοι φροντιστές των ατόμων με διπολική διαταραχή διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν οι ίδιοι διαταραχή ή κατάθλιψη απ’ ότι ο γενικός πληθυσμός, η εστίαση και σε αυτούς έχει σημαντικό νόημα. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει πλέον ότι η εστιασμένη στην οικογένεια θεραπεία ωφελεί τα μέλη της οικογένειας που εμπλέκονται στη θεραπεία καθώς και τον ίδιο τον ασθενή.
Κατά τη διάρκεια των συνεδριών, ο ασθενής και τα μέλη της οικογένειας συναντιούνται με έναν ειδικά εκπαιδευόμενο στη διπολική διαταραχή Ψυχολόγο θεραπευτή. Ένας από τους στόχους της θεραπείας είναι να βελτιωθούν οι οικογενειακές σχέσεις, κάτι το οποίο πιστεύεται ότι συμβάλει και σε καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα.
Πώς βοηθάει η Οικογενειακή Θεραπεία της Διπολικής Διαταραχής;
Κατά τη διάρκεια της οικογενειακής θεραπείας, ο θεραπευτής εκπαιδεύει τα μέλη της οικογένειας σχετικά με τη διπολική διαταραχή και τα συναφή προβλήματα. Επίσης λαμβάνει υπόψη του την εξουθένωση που βιώνουν πολλά οικογενειακά μέλη και άλλοι φροντιστές όταν ασχολούνται με ένα αγαπημένο πρόσωπο που είναι διπολικός. Αυτή η ψυχοθεραπευτική τεχνική στοχεύει στο να προσφέρει στις οικογένειες καλύτερες δεξιότητες επικοινωνίας, έτσι ώστε να μπορέσουν να ελαχιστοποιήσουν το άγχος και να δουλέψουν μαζί με τον ασθενή για την επίλυση των προβλημάτων τους, έστω και αν αυτά τα προβλήματα δεν σχετίζονται άμεσα με τη διπολική διαταραχή.
Οι συνεδρίες της Οικογενειακής Θεραπείας της Διπολικής Διαταραχής στοχεύουν να εκπαιδεύσουν τους συμμετέχοντες στα παρακάτω:

 

  • Να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα της διπολικής διαταραχής και τα σημάδια επικείμενων επεισοδίων ή υποτροπών.
  • Να χρησιμοποιούν καλύτερα δεξιότητες επικοινωνίας έτσι ώστε να συμμετέχουν πιο αποτελεσματικά και να επιλύουν συγκρούσεις με λιγότερα αρνητικά αισθήματα.
  • Να χρησιμοποιούν δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένων στρατηγικές διαχείρισης ειδικά σχεδιασμένες για τη καλύτερη πορεία της διπολικής διαταραχής.
  • Να κάνουν εποικοδομητικά βήματα και πράξεις/ενέργειες όταν ο ασθενής φαίνεται να έχει σημαντικές δυσκολίες με την ασθένεια.

Η αποτελεσματικότητα της οικογενειακής θεραπείας
Μελέτες έχουν δείξει ότι η Οικογενειακή Θεραπεία της Διπολικής Διαταραχής μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να αποφύγουν τις υποτροπές και να αναρρώσουν από ένα διπολικό επεισόδιο πιο γρήγορα απ’ ότι χωρίς αυτή την θεραπευτική παρέμβαση.
Η Οικογενειακή Θεραπεία της Διπολικής Διαταραχής είναι πιο αποτελεσματική, για κάποιους ασθενείς, από κάποιες άλλες μορφές ψυχοθεραπείας, όπως είναι η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία και η ομαδική θεραπεία, στο να προλαμβάνει τις υποτροπές, ειδικά όταν αυτή αρχίζει μετά από ένα σοβαρό διπολικό επεισόδιο.
Οι ασθενείς που εμφανίζουν κυρίως καταθλιπτικά συμπτώματα στη διπολική διαταραχή είναι πιο πιθανό να βοηθηθούν από την Οικογενειακή Θεραπεία της Διπολικής Διαταραχής από εκείνους με πρωταρχικά μανιακά συμπτώματα, οι οποίοι είναι πιο πιθανό να ανταποκριθούν καλύτερα στη γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία.
Ωστόσο, όλες οι μορφές ψυχοθεραπείας έχουν τους περιορισμούς τους. Ανεξάρτητα από το είδος θεραπείας που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της διπολικής διαταραχής, δεν υπάρχει ίαση για την ασθένεια, και ακόμα και αυτοί που βρίσκονται σε μια επιτυχημένη θεραπεία θα συνεχίσουν να βιώνουν σοβαρές εναλλαγές στη διάθεση και παρατεταμένα συμπτώματα της διπολικής διαταραχής. Η θεραπεία πρέπει να είναι συνεχής.
Η Οικογενειακή Θεραπεία της Διπολικής Διαταραχής μπορεί να γίνει ο τρόπος επίλυσης απογοητευτικών οικογενειακών ζητημάτων και να βελτιώσει την ικανότητα όλων των μελών μιας οικογένειας να αντιμετωπίσουν καλύτερα τη διπολική διαταραχή.
—
Στην Ελλάδα το πρόγραμμα Οικογενειακής Θεραπείας της Διπολικής Διαταραχής προσφέρεται από το γραφείο ψυχικής υγείας του Δρ. Ιωάννη Μάλλιαρη (https://www.drmalliaris.com) και από τα μέλη συνεργάτες της Ελληνικής Διπολικής Οργάνωσης (ΕΔΟ).
—
Μετάφραση: Μυρτώ Φιλιόγλου, Ψυχολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης της ΕΔΟ
Επιστημονική επιμέλεια: Δρ. Ιωάννης Μάλλιαρης, Ψυχολόγος, Διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, Επιστημονικός υπεύθυνος της ΕΔΟ.
Πηγή: Φιλιόγλου & Μάλλιαρης, 2013, maniokatathlipsi.gr . Ελεύθερη η αναδημοσίευση με αναφορά στην πηγή.